Namazda Eller Nerelerde Kalkar ?
أن رسول الله كان إذا افتتح الصلاة رفع يديه حذو منكبيه وإذا ركع وإذا رفع رأسه من الركوع وكان لا يفعل ذلك في السجود
İbn Ömer (رضي الله عنهما) dedi ki:
“Allah Rasulü namaza başladığında, ruku etmek istediğinde ve başını ruku’dan kaldırdığında ellerini omuzlarının hizasına kaldırırdı. Secdelerde bunu yapmazdı”
Nesai, el-Mucteba 878
İmam Buhari ‘Eller sadece iftitar tekbirinde kaldırılır’ diyenlerin Asım’ın İbn Mes’ud’dan naklettiği
ألا أصلي بكم صلاة رسول الله فصلى فلم يرفع يديه إلا في أول مرة
“Size Allah Rasulü’nün namazını kılayım mı ? O (Allah Rasulü) namaz kılar, birinci seferde (iftitah tekbirinde) bir def’a müstesna, ellerini kaldırmazdı”
Rivayeti ile ihticac etmelerini zikrettikten sonra dedi ki ;
فإذا روى رجلان عن محدث قال أحدهما رأيته فعل وقال الآخر لم أره فعل فالذي قال قد رأيته فعل فهو شاهد والذي قال لم يفعل فليس هو بشاهد لأنه لم يحفظ
“İki adam bir muhaddisten rivayet ederken, onlardan birinin ‘Onu (şeyhi, bunu) yaparken gördüm’ diğerinin (ise) ‘Onu (şeyhi, bunu) yaparken görmedim’ demesi (halinde) ; (ittiba edilecek) olan gördüm diyendir. (Çünkü) O (gören) şahittir, yapmadı diyen ise, şahit değildir. (Ona ittiba edimemesinin sebebi) Çünkü o hıfzetmemiştir”
Ref’ul-Yedeyn syf 14
İmam Buhari Asım rivayeti ile Salim rivayetinin terkedilmesinin yanlış olmasına şunu da delil olarak zikretmiştir ;
وكذلك قال بلال رأيت النبي صلى في الكعبة وقال الفضل بن عباس لم يصل فأخذ الناس بقول بلال لأنه شاهد ولم يلتفتوا إلى قول من قال لم يصل حين لم يحفظ
“Hakeza Bilal ‘Nebi’yi Ka’be’nin içinde namaz kılarken gördüm’ (Ebu Davud, es-Sunen 2023) dedi. Fadl bin Abbas (Ahmed, el-Musned 1795) (ise) ‘(Ka’be’nin içinde) namaz kılmadı’ dedi. (1) İnsanlar Bilal’in kavlini aldılar. Çünkü O, şahittir. Hıfzetmemesi sebebiyle ‘(Ka’be de) namaz kılmadı’ diyenin kavline (ise) iltifat etmediler”
Ref’ul-Yedeyn syf 34
Bazıları bunu İbn Abbas’tan naklederken, (Nesai, el-Mucteba 2913) bazıları ise İbn Abbas’tan o da Fadl bin Abbas’tan olmak üzere nakletmiştir. Allah en doğrusunu bilendir.
Hakeza Enes’in ‘Allah Rasulü yağmur duası müstesna, duada ellerini kaldırmazdı’ (Nesai, el-Mucteba 1748) değip, Ebu Hureyre’nin ‘Allah Rasulü (dua ederken) kıbleye yöneldi ve ellerini kaldırdı (Şafi’i, el-Musned 1791) demesi de bu minvaldendir.
وبهذا نقول فنأمر كل مصل إماما أو مأموما أو منفردا رجلا أو امرأة ان يرفع يديه إذا افتتح الصلاة وإذا كبر للركوع وإذا رفع رأسه من الركوع ويكون رفعه في كل واحدة من هذه الثلاث حذو منكبيه
İmam Şafi’i (رحمه الله) dedi ki:
“Biz de bunun (bu zikrettiğimiz) ile deriz ki ; İmam olsun imama uyan olsun, tek kılsın ya da erkek olsun kadın olsun namaz kılan herkese ; Namaza başladığında, ruku için tekbir aldığında ve başını rukudan kaldırdığında ellerini kaldırmasını emrederiz. Bu üç (yerin) her birinde de (ellerin) kalkması omuz hizasına (kadar) olur”
el-Umm 1.cilt syf 126
ولكن لا يجوز لأحد علمه من المسلمين عندي أن يتركه إلا ناسيا أو ساهيا
İmam Şafi’i (رحمه الله) dedi ki:
“Velakin benim indimde müslümanlardan (bu rivayetleri) bilen hiç kimsenin unutması ya da gaflet etmesi müstesna, (ellerini bu üç yerde kaldırmayı) terketmesi caiz değildir”
el-Umm 7.cilt syf 211
Sevri ve rey ehli dışında ilim ehlinin geneli bu üç yerde eller kalkar demiştir.
el-İşraf, ala mezahib’il-ulema 2.cilt syf 26-28
Allah en doğrusunu bilendir.
Şura’nın Babası Mes’ud
